หน้า 25 : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 58 / 62

2. สุตมยปัญญา ปัญญาที่เกิดจากการศึกษาเล่าเรียน หรือได้ยินได้ฟังมาจากผู้อื่น 3. ภาวนามยปัญญา เป็นปัญญาที่เกิดจากการปฏิบัติธรรม ปัญญาที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงปรารถนาให้พระภิกษุเข้าถึงคือปัญญาที่เกิดจากก

บทความนี้กล่าวถึงประเภทของปัญญาในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะปัญญาที่เกิดจากการศึกษา (สุตมยปัญญา) และจากการปฏิบัติธรรม (ภาวนามยปัญญา) ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงย้ำว่าปัญญาอันแท้จริงคือ อธิปัญญาที่มีความรู้คร

3. การประเมินศีลในทางธรรมปฏิบัติ ให้พิจารณาจากการ “เข้าถึงดวงศีลภายใน” ซึ่งหมายถึง “อธิศีล” ดังพระธรรมเทศนาของพระมงคลเทพมุนีที่ว่า “ศีลเป็นดวงใสอยู่ในกลางดวงธรรมที่ทำให้เป็นกายมนุษย์ ดวงธรรมที่ทำ ให้เ

การประเมินศีลในทางธรรมปฏิบัติสามารถทำได้โดยการพิจารณาถึงการเข้าถึงดวงศีลภายใน ซึ่งเป็นศีลที่มีความบริสุทธิ์และสามารถมองเห็นได้ในศูนย์กลางกายมนุษย์ สำหรับฆราวาสนั้น สามารถประเมินได้จากความผ่องใสของใจ แ

เพียงไร สําหรับฆราวาส สามารถประเมินด้วยหลักการเดียวกับพระภิกษุเช่นกัน คือ 1. มีความกระตือรือร้นในการเข้าวัดฟังธรรมแค่ไหน ขวนขวายหาหนังสือธรรมะมาอ่านมากน้อย 2. ได้ข้อคิดจากการศึกษาธรรมะที่จะนำไปใช้ประโ

เนื้อหานี้กล่าวถึงหลักการประเมินตนเองทั้งในด้านความกระตือรือร้นในการเข้าวัดและศึกษาธรรมะ ความสามารถในการเห็นข้อบกพร่อง และการประเมินด้วยจาคะ เช่น การสละสิ่งของและอารมณ์ รวมถึงการพัฒนาความรู้และปัญญาใน

เป็นต้น เมื่อเราฝึกปฏิบัติสมาธิเข้าถึงกายไหน ปัญญาของเราก็จะยิ่งกว้างขวางมากมาย เท่าทันกับสังขาร ของกายแต่ละกายนั้นไปด้วย 5.6.6 ประเมินด้วย “ปฏิภาณ” การประเมินด้วยปฏิภาณ หรือการโต้ตอบปัญหาได้อย่างรวดเ

การประเมินคุณธรรมในพระภิกษุเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้เขาเข้าใจตนเองดีขึ้นและไม่ประมาทในชีวิต การใช้ปฏิภาณในการแก้ปัญหาอย่างมีสติ การประเมินตนเองผ่านการเปรียบเทียบกับผู้ที่มีคุณธรรมสูงกว่า เช่น พระสัมมาสั

บิณฑบาต (อาหาร) เราอนุญาตบิณฑบาตแก่พวกเธอ ก็เพียงเพื่อให้กายดำรงอยู่ได้ ให้กาย เป็นไปได้ ให้ความลำบากสงบ เพื่ออนุเคราะห์พรหมจรรย์ ด้วยคิดว่าเรา จักบรรเทาเวทนาเก่า จักไม่ให้เวทนาใหม่เกิดขึ้น ด้วยประการ

เนื้อหานี้กล่าวถึงวัตถุประสงค์ของการใช้ปัจจัย 4 ได้แก่ บิณฑบาต (อาหาร) เสนาสนะ (ที่อยู่อาศัย) และคิลานปัจจัยเภสัชบริขาร (ยารักษาโรค) โดยยกตัวอย่างการบรรเทาความลำบากและเวทนา ทั้งในด้านร่างกายและจิตใจที

จีวร (เครื่องนุ่งห่ม) ในคราวหนึ่ง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเห็นพระภิกษุมีผ้ามากเกินไป พระองค์จึงทรงดำริว่า พระ ภิกษุควรมีผ้าจำนวนเท่าไร จึงจะดำรงชีวิตอยู่ได้ด้วยความสะดวกสบายพอสมควร เมื่อดำริอย่างนั้นพระ

ในอดีต พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพิจารณาเกี่ยวกับจำนวนจีวรที่เหมาะสมสำหรับพระภิกษุ เพื่อความสะดวกสบายในการดำรงชีวิต เมื่อทรงทดลองด้วยตัวเอง พบว่าใช้จีวรสามผืนก็เพียงพอ แต่ยังอนุญาตให้มีมากกว่านั้นหากจำเป็

ภิกษุไว้ดังนี้ คิลานปัจจัยเภสัชบริขาร (ยารักษาโรค) สําหรับยารักษาโรค พระองค์ทรงพิจารณาแล้วกำหนดชนิด หรือประเภทของยาที่เหมาะสมแก่พระ “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เรานั้นได้มีความปริวิตก สืบต่อไปว่า เภสัช 5 นี้

ในพระพุทธศาสนา พระองค์ทรงบัญญัติการใช้ยา 5 ชนิด ได้แก่ เนยใส, เนยข้น, น้ำมัน, น้ำผึ้ง, และน้ำอ้อย เพื่อใช้ในการรักษาโรคและส่งเสริมคุณธรรมของภิกษุ การอนุญาตนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้สามารถดำรงชีวิตและปร

นิสัย คือ ความประพฤติเคยชิน ที่เกิดขึ้นจากการย้ำคิด พูด และทำในสิ่งหนึ่งสิ่งใดบ่อยๆ นานๆ และเมื่อได้ตอกย้ำจนเกิดเป็นนิสัยแล้ว ไม่ว่าจะคิด จะพูด จะทำสิ่งใด มักมีแนวโน้มเป็นไปตามนิสัย เดิมนั้น ดังนั้นถ้

นิสัยคือความประพฤติเคยชินที่เกิดจากการย้ำคิดพูดทำ หากมีนิสัยดีจะทำให้มีโอกาสคิดพูดทำดี ในขณะที่ถ้ามีนิสัยไม่ดีจะมีโอกาสมีการกระทำไม่ดี การมีปัจจัย 4 ของพระภิกษุเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดนิสัยดีและไม่ดี ตัวอ

พิจารณาโดยแยบคายแล้ว เสพ “บริขาร คือยา” อันเป็นปัจจัยแก่คนไข้ เพียงเพื่อกำจัดเวทนาที่เกิดแต่อาพาธต่างๆ ที่เกิดขึ้นแล้ว เพื่อความเป็นผู้ ไม่มีอาพาธเบียดเบียนเป็นอย่างยิ่ง ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อาสวะ และค

เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาเสพปัจจัย 4 อย่างมีสติ เพื่อช่วยลดปัญหาทางจิตใจและสร้างสมาธิให้มั่นคง พระภิกษุต้องใช้ปัจจัย 4 อย่างเหมาะสมไม่ให้ติดอารมณ์กับปัจจัยเพื่อที่จะทำให้สามารถฝึกปฏิบัติธรรมได้ดีขึ้น

แสดงให้เห็นว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงให้ความสำคัญในขั้นตอน “การรับ” มากกว่าขั้นตอนอื่นๆ ส่วนว่าจะมีความสำคัญอย่างไร จะได้อธิบายโดยละเอียดต่อไปในหัวข้อ “ความสำคัญและวิธีการรับ ปัจจัย 4” 3. การบริโภคใช้ส

บทความนี้เผยให้เห็นถึงความสำคัญของขั้นตอนการ “รับ” ปัจจัย 4 ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเน้นย้ำ โดยการบริโภคใช้สอยและการดูแลรักษานั้นมีวัตถุประสงค์เพื่อให้พระภิกษุสามารถฝึกอบรมได้อย่างเหมาะสม ซึ่งการใช้ป

ต่อการดำรงชีวิต หรือกระทบต่อการทำกิจวัตรกิจกรรมที่สำคัญของตน 1.2 ความต้องการ (Want) หมายถึงไม่ได้อยู่ในภาวะที่ขาดแคลนมากเกินไป หากไม่ได้ปัจจัย 4 นั้นมาก็ไม่ถึงกับเดือดร้อนมากเกินไป แต่ถ้าได้ ก็จะเกื้อ

การรับปัจจัย 4 ของพระภิกษุมีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตและการบำเพ็ญสมณกิจ ซึ่งต้องพิจารณาจากหลายปัจจัย เช่น ความต้องการของผู้ให้และจำนวนปัจจัยที่มี หากผู้ให้มีมาก แต่ต้องการถวายเพียงเล็กน้อย พระภิกษุควรร

1. เรื่องพระเจ้าอุเทน สมัยหนึ่ง พระเจ้าอุเทนกับพระมเหสีประทับอยู่ในพระราชอุทยาน พระมเหสีทรงทราบว่าพระอานนท์ อยู่ในที่ใกล้พระราชอุทยานนั้น จึงทูลขอไปเยี่ยมกราบท่านพระอานนท์ เมื่อทรงได้รับอนุญาตแล้ว จึง

เรื่องราวเกี่ยวกับพระเจ้าอุเทนและพระมเหสีที่เข้าไปหาและกราบท่านพระอานนท์ ท่านพระอานนท์ได้รับจีวร 500 ผืนจากพระมเหสี และอธิบายว่าจะแจกให้แก่ภิกษุหรือนำไปใช้ในทางที่ต่างกันจนกระทั่งกลายเป็นผ้าดาดเพดานแล

เมื่อได้รับคำตอบแล้ว พระเจ้าอุเทนทรงชื่นชมในการรับจีวรด้วยความแยบคายของพระอานนท์ ทรง เกิดความเลื่อมใส จึงถวายผ้าจีวรอีก 500 ผืนให้แก่พระอานนท์ ในคราวนั้น จีวร 1,000 ผืน ได้เกิดขึ้นแก่ พระอานนท์ในวันเด

ข้อความนี้สรุปการรับผ้าของพระอานนท์ที่ได้รับผ้าจีวรถึง 1,000 ผืนในวันเดียว เป็นการแสดงให้เห็นถึงการประมาณในการรับที่มีประโยชน์สูงสุดต่อพระพุทธศาสนา ทั้งยังเน้นถึงกรณีตัวอย่างของภิกษุณีถุลลนันทาที่ไม่ร

ของอายุ เมื่อความชรามาถึง คนส่วนใหญ่จะเริ่มรู้สึกได้ จากทั้งความเปลี่ยนแปลงทางสรีระร่างกาย และ ความแข็งแรงที่ลดน้อยถอยลงอย่างชัดเจน แต่แม้อย่างนั้น ก็ยังมีน้อยคนนัก ที่จะได้ย้อนกลับมา พิจารณาว่า ตลอดเ

เมื่อความชราเข้ามาถึง หลายคนเริ่มรู้สึกถึงความเปลี่ยนแปลงทางร่างกายและพลังกายที่ลดลง แต่ยังมีน้อยคนนักที่ได้พิจารณาว่าได้สั่งสมบุญบารมีมามากน้อยเพียงใด การใช้ช่วงเวลาที่ดีที่สุดในการสร้างบุญบารมีมักถู

ดังนั้น เวลาจึงมีคุณค่ากับทุกๆ ชีวิต และแม้เวลาจะเดินไปโดยที่เราไม่รู้สึกตัวก็ตาม ก็ต้อง พยายามพิจารณา เพื่อใช้เวลาที่มีอยู่นั้น ให้เป็นประโยชน์กับชีวิตให้มากที่สุด 7.3.2 ความไม่ประมาทในชีวิต สำหรับผู

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของเวลาในชีวิตและการไม่ประมาท ซึ่งนำมาจากคำสอนในรัฏฐปาลสูตร โดยพระรัฐปาละที่ออกบวชตั้งแต่ยังหนุ่ม เนื่องจากเห็นคุณค่าของการทำความดีและเข้าใจในความไม่แน่นอนของชีวิต รวมถึงการเ

“หากเวลานี้ มีข้าราชการของพระองค์ผู้มาจากทั้ง 4 ทิศ กราบทูลว่า ขณะนี้มีภูเขาใหญ่สูงเทียม เมฆกำลังกลิ้งบดขยี้สัตว์ทั้งหลายเข้ามา พระองค์จะทรงปรารถนาเพื่อทำสิ่งใด ก็ขอได้โปรดทำเถิด” จากนั้นทรงถามต่อไปว่

เนื้อหานี้กล่าวถึงคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับการยอมรับความไม่แน่นอนของชีวิต และการต้องรีบเร่งในการสั่งสมบุญในขณะที่ยังมีชีวิตอยู่ การศึกษาความคิดของพระพุทธศาสนาอย่างลึกซึ้งเผยให้เห็นว่าเวลาใน

4. ชีวิตเหมือนแม่น้ำที่ไหลลงจากภูเขา เพราะไหลไปไม่มีหยุด 5. ชีวิตเหมือนก้อนน้ำลายที่ถ่มออกไป เพราะกำจัดทิ้งได้อย่างง่ายดาย 6. ชีวิตเหมือนก้อนเนื้อในกระทะเหล็กที่เผาไฟตลอดวัน ซึ่งเนื้อนั้นจะตั้งอยู่ไม่

เนื้อหานี้พูดถึงความจริงเกี่ยวกับชีวิตที่เหมือนแม่น้ำที่ไหลไปไม่มีหยุด โดยยกตัวอย่างเปรียบเทียบต่างๆ จากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่เตือนให้มนุษย์ตระหนักว่าเวลาในชีวิตมีจำกัด และไม่มีใครสามารถยืนยันความยืน

5. คติ ชื่อว่าไม่มีนิมิต เพราะกำหนดแน่ไม่ได้ ว่าตายแล้วจะไปเกิด ณ ที่ใด 7.4.3 ควรใช้เวลาที่มีเพื่อทำความดีให้มากที่สุด เพราะเหตุที่ความตายไม่มีนิมิตหมายนี้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงทรงสอนให้พระภิกษุใช้เว

บทความนี้กล่าวถึงการใช้เวลาในชีวิตอย่างคุ้มค่า โดยอ้างอิงจากคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผ่านข้อความในภัทเทกรัตตสูตร ซึ่งสอนให้เราใช้เวลาที่มีอยู่ในการทำความดี ไม่ควรสนใจสิ่งที่ผ่านไปหรือสิ่งที่ยังมาไม

2. “ผู้ตอบคำถาม” ในที่นี้หมายถึงครูบาอาจารย์ หรือท่านผู้รู้ที่รู้จริง คือรู้ทั้งธรรมะที่พระสัมมา สัมพุทธเจ้าสอนไว้ รู้ทั้งความหมายและเข้าใจถึงวิธีปฏิบัติที่ได้ผล และท่านต้องเป็นผู้ฝึกฝนอบรมตนเองมา อย่

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของครูบาอาจารย์ที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญในธรรมะพระพุทธเจ้าสำหรับพระภิกษุในการบรรลุมรรคผลนิพพาน และเสนอแนวทางการฝึกฝนเอง โดยมี 5 ปัจจัยสำคัญ รวมถึงการอยู่ในสถานที่เหมาะสม การม

1.2) อาศัยคำแนะนำของพระอานนท์ ผู้เป็นเลิศกว่าภิกษุทั้งหลายในทางพหูสูต ที่กล่าวถึงวิธี เรียนให้ได้ผลดีกับพระสารีบุตร ดังนี้ “ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อมเป็นผู้ฉลาดในอรรถ ฉลาดในธรรม ฉลาดใน พยัญชนะ ฉลาดในนิ

เนื้อหาอภิปรายเกี่ยวกับการเรียนรู้ในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการใช้คำแนะนำจากพระอานนท์ที่ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของความรู้และการตั้งคำถามที่เหมาะสมในการศึกษาและปฏิบัติธรรม รวมถึงการมีอาจารย์ที่ดีในการถ่ายทอ